Konijn

Het normale gebit

Het normale gebit van het konijn bestaat uit vier snijtanden, 20 kiezen en twee stifttanden. Stiftanden zijn kleine snijtandjes die achter de snijtanden van de bovenkaak staan.
De tanden en kiezen groeien gedurende het gehele leven door. De snijtanden groeien ongeveer 2 mm per week. Bij een normaal gebit staan de bovensnijtanden voor de ondersnijtanden en raken de ondersnijtanden de stifttanden. Hierdoor slijten de snijtanden netjes op elkaar af. Groei en slijtage zijn dan mooi in evenwicht ten opzichte van elkaar.
Het konijn maalt zijn voer door tijdens het kauwen zijn kiezen horizontaal te bewegen. Hierdoor slijten de kiezen netjes op elkaar af. De wortels van de snijtanden en de kiezen zijn diep in het kaakbot verankerd waardoor ze goed kunnen knagen. Ongeveer tweederde van de gehele tand is wortel.

Gebitsproblemen door verkeerde voeding

Als de groei en slijtage van tanden en kiezen niet in evenwicht zijn dan ontstaan er problemen. Konijnen heb een ongewone stofwisseling van calcium, wanneer een konijn voeding met te weinig calcium (voer met gemengde granen) krijgt, ontstaat er een tekort aan calcium in het bloed. Dit kan er toe leiden dat het konijn calcium uit zijn kaakbot gaat halen. Dan ontstaat er botontkalking.
Door een tekort aan calcium kunnen de volgende problemen optreden:

• Afwijkende stand van de kiezen: doordat de kiezen losser in het kaakbot komen te staan. Door afwijkende slijtage kunnen er haken op de kiezen ontstaan. Deze kunnen de tong en wang pijnlijk beschadigen. De haken op de kiezen zullen onder narcose geknipt of geraspt moeten worden.
• Afwijkende stand van de snijtanden: waardoor deze niet meer goed afslijten. Deze gaan hierdoor in een verkeerde richting groeien en worden daardoor vaak te lang (we noemen dit ook wel olifantstanden). De snijtanden kunnen we dan slijpen, dit is echter vaak een tijdelijke oplossing. Wanneer de stand zo afwijkend is dat de tanden zeer regelmatig moeten worden ingekort is het aan te raden de snijtanden te laten trekken. Dit gebeurt uiteraard onder narcose. Het is hierbij belangrijk dat de gehele wortel wordt verwijderd zodat ook in de toekomst de tand niet terug komt.
• Wortels kunnen in een verkeerde richting gaan groeien. Hierdoor kunnen ontstekingen / abcessen van het bot ontstaan.
• Als wortels naar boven doorgroeien kunnen er ontstekingen in de traanbuizen ontstaan. Vaak zie je dan ontstoken ogen.

Echter, wanneer een konijn een te hoog gehalte aan calcium in de voeding krijgt dan zal dit juist leiden tot een stijging in het bloed. Hierdoor ontstaat er een verhoging van calcium in de urine, waardoor blaasstenen kunnen optreden. Let met name op met knaagstenen aan het konijn want deze bevatten teveel calcium!
Het is dus heel belangrijk om het konijn een goed uitgebalanceerd dieet te geven. Dit bestaat uit veel hooi, groenvoer en biks. Dit werkt ook mee aan een goede werking van de darmen.

Gebitsproblemen door andere oorzaken

Er kunnen ook gebitsproblemen zijn door een andere oorzaak dan voeding. Bijvoorbeeld:

• Trauma
• Fracturen van de kaak
• Afwijkend knaaggedrag
• Genetisch

Symptomen

Een konijn met tandafwijkingen gaat vaak speekselen/kwijlen. Doordat het dier niet goed kan eten gaat het dier vermageren en kan uiteindelijk sterven door uithongering. Een konijn wat niet eet is altijd een spoedgeval! Ga altijd direct met het konijn naar de dierenarts wanneer deze niet of slechter gaat eten! Hoe wordt de diagnose gesteld? De diagnose is vrij gemakkelijk: een inspectie van het gebit. Bij een rustig konijn is dit vaak mogelijk zonder narcose. Soms moet het dier onder een roesje worden gebracht, om alle kiezen goed te kunnen beoordelen.